بخشی از اعتراف ها و اذعان ها در مورد شان نزول ایه ولایت در حق امیر المومنین علیه اسلام با اسکن کتاب ...
بیضاوی شافعی فقیه و مفسر شهیر نزد اهل سنت این گونه به شان نزول این ایه در حق امیرالمومنین علیه السلام اعتراف می کند :
وإنها نزلت فی علی رضی الله عنه حین سأله سائل وهو راکع فی صلاته فطرح له خاتمه
و این آیه در حق علی علیه السلام هنگامی که فقیری از او درخواست کرد و او در نمازش در حال رکوع بود نازل شده است و علی علیه السلام انگشترش را به او داد
تفسیر البیضاوی ج 2 ص 339-340
الوسی سلفی و متعصب هم اعتراف می کند که غالب محدثین اهل سنت معترف به نزول این ایه در شان امیر المومنین علی علیه السلام هستند
وغالب الأخباریین على أنها نزلت فی علی کرم الله تعالى وجهه
و غالب اخباریون (اهل حدیث) بر این اعتقاد هستند که این آیه در حق علی علیه السلام نازل شده است
روح المعانی الجزء 3 صفحة 334 ط دار الکتب العلمیة
والآیة عند معظم المحدثین نزلت فی علی کرم الله تعالى وجهه
و ایه ولایت در نزد بیشتر محدیثین در شان( امام امیرالمومنین)علی علیه السلام نازل شده است
روح المعانی الجزء 3 صفحة 352 ط دار الکتب العلمیة
ابوبکر جصاص مفسر مشهور نزد اهل سنت هم این گونه به نزول این ایه در شان امیرالمومنین علیه السلام اعتراف و اذعان می کند :
وقوله تعالی ( ویؤتون الزکاة وهم راکعون ) یدل على أن صدقة التطوع تسمى زکاة لأن علیا تصدق بخاتمه تطوعا
این فرمایش خداوند که : (( و زکات می دهند در حالی که در رکوع هستند)) دلالت می کند بر اینکه صدقه ی غیر واجب ، زکات نامیده می شود ؛ زیرا علی علیه السلام انگشترش را به عنوان صدقه ی غیر واجب بخشید.
أحکام القرآن للجصاص ج 4 ص 102
محمد بن علی الحصکفی فقیه و محدث حنفی هم بعد از بیان حکمی در مورد صدقه در هنگام نماز علت جواز ان را صدقه امیر المومنین علیه السلام و نزول ایه ولایت در شان و مدح ایشان ، بیان می کند :
فی المختار کما فی الاختیار و متن مواهب الرحمن لأن علیا تصدق بخاتمه فی الصلاة فمدحه الله بقوله ( ویؤتون الزکاة وهم راکعون ) المائدة 55
بخاطر اینکه علی علیه السلام انگشترش را در نماز صدقه داد ، پس خداوند هم ایشان را با این ایه مدح کرد : ( ویؤتون الزکاة وهم راکعون ) المائدة 55
رد المحتار ج 9 ص 597 ط دار الکتب العلمیه
سیوطی نیز اذعان و اعتراف عبد المنعم بن الفَرَس مالکی اندلسی را اینگونه بیان می کند :
قال ابن الفرس: هذه الآیة تدل على أن العمل القلیل فی الصلاة لا یبطلها لأن سبب نزولها أن علیاّ تصدق بخاتمه وهو راکع أخرجه الطبرانی فی الأوسط، قال وفیها دلیل على أن صدقة النفل تسمى زکاة
ابن الفرس گفته است: این آیه دلالت می کند بر اینکه عمل کم در نماز ، آن را باطل نمی کند ؛ زیرا سبب نزول این آیه این است که علی علیه السلام انگشترش را صدقه داد در حالی که در رکوع بود . این روایت را طبرانی در المعجم الأوسط نقل کرده و گفته است: و در آن دلیل است بر اینکه صدقه ی مستحبی ، زکات نامیده می شود.
الإکلیل فی استنباط التنزیل للسیوطی ، ج 1 ص 113
زمخشری نیز ضمن پذیرش اعتراف به نزول این ایه در شان حضرت شروع به پساخ به برخی از شبهات عده ای در این باب می کند :
و انها نزلت فی علی علیه السلام..... فإن قلت کیف صح ان یکون لعلی رضی الله عنه واللفظ لفظ جماعة قلت جیء به على لفظ الجمع وإن کان السبب فیه رجلا واحدا لیرغب الناس فی مثل فعله فینالوا مثل ثوابه ولینبه على ان سجیة المؤمنین یجب ان تکون على هذه الغایة من الحرص على البر والإحسان وتفقد الفقراء حتى إن لزهم امر لا یقبل التأخیر وهم فی الصلاة لم یؤخروه إلى الفراغ منه
و همانا ایه (کریمه) در شان علی (علیه السلام ) نازل شده ،.....گر گویی که چگونه این آیه برای علی علیه السلام است، در حالی که لفظ جماعت آمده است ، می گویم : اگر چه شأن نزول یک نفر است ، به لفظ جمع آورده شد تا مردم را به مانند فعلش تشویق کند و به مانند ثوابش برسند و اشاره کند به این که اخلاق مؤمنین باید اینگونه در این حد بالای مواظبت بر نیکی و احسان و جویای حال فقراء بودن باشد تا این حد که اگر امری که تأخیر پذیر نیست و آن ها در نماز هستند برای آن ها پیش آمد ، آن را به بعد از نماز نیندازند
الکشاف ج 1 ص 682-683
و سیوطی از اسطوانه های حدیثی نزد اهل سنت نیز ضمن اعتراف به بخشی از تعدد طرق و روایات در مورد شان نزول این ایه در حق امیرالمومنین علیه السلام ، این گونه می نویسد :
فهذا خمس طرق لنزول هذه الآیة الکریمة فی التصدق على السائل فی المساجد یشد بعضها بعضا
پس این پنج طریق در رابطه با نزول این آیه ی کریمه درباره ی صدقه دادن علی علیه السلام به سائل در مساجد است که یکدیگر را تشدید و تقویت می کنند
الحاوی للفتاوی ج 1 ص 88
یا سیوطی در کتاب دیگرش ضمن اعتراف به تعدد روایات در مورد شان نزول این ایه کریمه در شان امیر المومنین علیه السلام اینگونه می گوید
فهذه شواهد یقوی بعضها بعضا
این ها (روایات )شواهدیست ، که یکدیگر را تقویت می کنند..
لباب النقول ج 1 ص 93